Eğitim
programı (curriculum) sözcüğünün karşılığı olarak pek çok tanımlamanın
yapıldığını dikkate aldığımda ortak bir kavram üzerinde uzlaşma veya belli bir
tanımlamaya bağlı kalmanın anlamsız olduğunu düşünmekteyim. Peki bu
çeşitliliğin anlamı nedir diye sorduğumda şu anki bilgi ve deneyimleriyle
“bireysel anlayışların farklı olması ve zamanla değişim gösterebilmesinin
sonucunda kavramlara yüklenen anlamlar da değişebilir-bu yaşamın ve eğitimin
doğal bir sonucudur” şeklinde açıklama yapabiliyorum.
Aynı
sözcüğü Bobbitt ......., Tyler ......, Dewey......., Schwab ......,
Pinar......... şeklinde tanımlıyor derken kişilerin art alanları, eğitimsel ve
kişisel yaşantıları, yaşadıkları ortam, toplumun ve dönemin özellikleri gibi
pek çok faktörü sorgulamak ve birlikte ele almak daha sağlıklı ve anlamlı
olacaktır. Bu bağlamda teknik 20. yy başlarında teknik bir yaklaşımla
listelenebilen konular ve işlem basamaklarından günümüze yaklaştıkça popüler
söylem ve akımların etkisiyle bireye, bireysel yaşantılara vurgu yapılıyor
olmasına şaşırmamak gerektiğini düşünüyorum. Yani eğitim programı aracılığıyla
toplumu dönüştürmek hedefinin tek yönlü gerçekleşmeyeceğini-toplum aracılığıyla
eğitim programının da değişebileceğini söylemek istiyorum.
Currere
kavramını yenilik, ilerleme, gelişim ve değişim gibi kavramların eğitim
programı alanına yansıması olarak değerlendirebiliriz belki de. Durağanlıktan,
sınırlandırılmaktan, basite indirgemekten uzaklaşarak belirsizlik durumunda
yeni şeyler keşfetme ve kendini yetiştirmenin öne çıkarıldığı bu süreçte geçmiş
ve gelecekten yararlanarak şimdiyi anlamlandırma söz konusudur. Dewey’nin
bireye odaklanması, Schwab’ın uygulamayı öne çıkarmasının getirdiği bir noktayı
Pinar, öncülük ettiği yeniden kavramsallaştırma akımı ile sürdürmüş diyebiliriz.
Gelinen noktada Tylercı geleneğe yöneltilen eleştiriler ve birbirinden farklı
ideolojilere sahip kuramcıların çalışmaları sonucunda eğitim programı
kavramının sınırlarının genişletilmesi ve yeniden kavramsallaştırılmasını
meydana getirmiştir.
Derste de
ifade ettiğim gibi, şu an eğitim programına yönelik “bireylerin gelişimini
hedefleyen ve uygulamalarına yön veren tasarım” tanımını yapabiliyorum. Ancak
geçmişe baktığımda lisans eğitimim sırasında eğitim programı ya da öğretim
programı hakkında kuramsal bilgi edinme ve tartışma ortamında bulunmadığımı
hatırlıyorum. Lisans üstü eğitime başlamam ve her derste okumalarla, hocaların
anlayış ve yaklaşımlarıyla şekillenen bir süreç olduğunu düşünüyorum. Aynı
zamanda bilimsel yaklaşımın beraberinde getirdiği eleştirel düşünme ve
sorgulamanın etkisiyle gelecekte de değişimler meydana gelebileceğini
düşünüyor, buna karşı kendimi açık görüyorum diyebilirim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder